જાણો તે 6 રજવાડાઓ વિશે જેમણે ભારતમાં જોડાવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
આ રજવાડાઓને એક કરવાનું કામ લોખંડી પુરુષ સરદાર વલભભાઈ પટેલને જાય છે. જો કે, આ કાર્ય એટલું સરળ ન હતું, કારણ કે ઘણા એવાં રજવાડા હતા જેમણે ભારતમાં જોડાવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. એવું કહેવાય છે કે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ અને વી.પી. મેનને રાજવીઓને સમજાવવાનું કામ કર્યું. આવો, હવે આપણે એવા રજવાડાઓ વિશે વિગતે જાણીએ કે જેમણે ભારતમાં વિલીનીકરણ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
1. હૈદરાબાદ :
હૈદરાબાદની ગણતરી ભારતના મોટા શાહી ઘરોમાં થતી હતી, જે 82,698 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું હતું. આ રજવાડાના સાતમા શાસક મીર ઉસ્માન અલીએ અહીં લગભગ 37 વર્ષ શાસન કર્યું. આ રજવાડાની પોતાની સેના, પોતાની રેલ્વે સેવા અને ટપાલ સેવા હતી. હૈદરાબાદના નિઝામ આ રાજ્યને મુક્ત રાખવા માંગતા હતા.
માઉન્ટબેટન માનતા હતા કે તેઓ નેહરુની મદદથી નિઝામને મનાવી લેશે, પરંતુ સરદાર પટેલને નિઝામમાં બિલકુલ વિશ્વાસ નહોતો. તે સમયે હૈદરાબાદ રજવાડું ભારતના પેટમાં કેન્સર જેવું લાગતું હતું, જેની સારવારની જરૂર હતી. તેમજ, નિઝામને ઝીણાનો ટેકો હતો. લગભગ ચાર દિવસના સખત સંઘર્ષ પછી, નિઝામે તેના હથિયારો નીચે મૂકવા પડયા.
જ્યારે નિઝામે ભારતમાં જોડાવાનો ઇનકાર કર્યો, ત્યારે ભારતે હૈદરાબાદ રજવાડા સામે લશ્કરી કાર્યવાહી કરવી પડી, તેને ‘ઓપરેશન પોલો’ (13 સપ્ટેમ્બર 1948) નામ આપવામાં આવ્યું.
2. જૂનાગઢ :
ગુજરાતનું જુનાગઢ રજવાડું પણ ભારતનો ભાગ બનવા માગતું ન હતું. દેશની આઝાદી એટલે કે 15 ઓગસ્ટ 1947 સુધી આ રજવાડું ભારતનો ભાગ નહોતું. 9 નવેમ્બર 1947ના રોજ તેનું ભારતમાં વિલીનીકરણ થયું હતું. તે ભારતના મુખ્ય રજવાડાઓમાંનું એક પણ હતું.
જ્યારે જૂનાગઢના નવાબ, મોહમ્મદ મહાબત ખાનજી ત્રીજાએ તેમના મંત્રીમંડળમાં મુસ્લિમ લીગના નેતા શાહ નવાઝ ભુટ્ટોને સ્થાન આપ્યું, ત્યારે તેમણે રજવાડાના પાકિસ્તાન સાથે વિલીનીકરણ માટે આગ્રહ કરવાનું શરૂ કર્યું. પાકિસ્તાન પણ આ માટે રાજી થઈ ગયું હતું, પરંતુ ભારત એવું ઈચ્છતું ન હતું.
ભારતે આ પગલું ભર્યું અને લશ્કરી કાર્યવાહી કરી અને જૂનાગઢ પર કબજો કર્યો. દરમિયાન જૂનાગઢના નવાબ પાકિસ્તાન ભાગી ગયા હતા. ભારતના આ પગલાથી માઉન્ટબેટન નારાજ થયા, તેથી ત્યાં એક જનમત સંગ્રહ થયો, જેમાં લગભગ 90 ટકા લોકો ભારતમાં જોડાવા માટે સંમત થયા. આ પછી જૂનાગઢ ભારતનો ભાગ બન્યું.
3. કાશ્મીર :
જમ્મુ અને કાશ્મીરના રજવાડાના રાજા હરિ સિંહ પણ પોતાની પ્રજા સાથે સ્વતંત્ર રીતે જીવવા માંગતા હતા. તેણે પણ ભારતમાં જોડાવાની ના પાડી દીધી હતી. વીપી મેનન તેમને મળ્યા, સમજાવ્યા પણ, પણ તેઓ માન્યા નહીં. પરંતુ, જ્યારે કાશ્મીર પર આદિવાસીઓનું આક્રમણ થયું, ત્યારે રાજા હરિ સિંહને ભારતની સૈન્ય મદદ માંગવી પડી, જેના બદલામાં તેમની સમક્ષ વિલીનીકરણનો પ્રસ્તાવ મૂકવામાં આવ્યો. હરિ સિંહને ભારતમાં જોડાવા માટે સંમત થવાની ફરજ પડી હતી.
આદિવાસીઓને પાકિસ્તાની સેનાનું સમર્થન હતું અને તેઓ તેમને હથિયાર પણ પૂરા પાડતા હતા. કાશ્મીરમાં આદિવાસીઓ લૂંટફાટ, આગચંપી અને નિર્દયતાથી લોકોની હત્યા કરી રહ્યા હતા. 26 ઓક્ટોબર 1947ના રોજ કાશ્મીર ભારતમાં વિલીન થયું.
4. ત્રાવણકોરનું રજવાડું રાજ્ય :
દક્ષિણ ભારતમાં ત્રાવણકોરનું રજવાડું પણ ખુલ્લેઆમ ભારતમાં ન જોડાવાની તરફેણમાં હતું. ઈતિહાસકાર રામચંદ્ર ગુહાના મતે ત્રાવણકોરની આ વિચારસરણી પાછળ જિન્નાહના વિચારો કામ કરી રહ્યા હતા.
એવું પણ કહેવાય છે કે રજવાડાના દિવાન અને વકીલ સર સીપી રામાસ્વામી ઐયર વચ્ચે એક ગુપ્ત સમજૂતી થઈ હતી, જેમાં બ્રિટિશ સરકાર રજવાડાની માંગનું સમર્થન કરશે. એવું કહેવાય છે કે બ્રિટિશ સરકાર ત્રાવણકોર પર પોતાનું નિયંત્રણ જાળવી રાખવા માંગતી હતી. જ્યારે 1947માં કેરળની સમાજવાદી પાર્ટીના સભ્ય દ્વારા સીપી અય્યર પર હુમલો કરવામાં આવ્યો, ત્યારે તેઓ ભારતમાં વિલીનીકરણ માટે સંમત થયા. ત્રાવણકોરનું રજવાડું 30 જુલાઈ 1947ના રોજ ભારતનો એક ભાગ બન્યું.
5. ભોપાલ :
ઉપરોક્ત રજવાડાઓ ઉપરાંત મધ્ય ભારતનું ભોપાલ રજવાડું પણ ભારતમાં વિલીનીકરણ માટે તૈયાર ન હતું. રજવાડાના નવાબ નવાબ હમીદુલ્લા ખાન મુસ્લિમ લીગની નજીક હતા અને કોંગ્રેસનો વિરોધ કરતા હતા.
ભોપાલ રજવાડાના નવાબે માઉન્ટબેન્ટનને તેમના ઇરાદા સ્પષ્ટ કરી દીધા હતા, પરંતુ પાછળથી તેઓ એમ કહીને ભારતમાં વિલીનીકરણ કરવા સંમત થયા કે તેમની નજીકની સ્વતંત્ર વસાહતમાંથી કોઈ ભાગી શકશે નહીં. તે જ સમયે, જુલાઈ-ઓગસ્ટના રોજ, ભોપાલ રાજ્ય સત્તાવાર રીતે ભારતમાં જોડાયું.
આ પણ વાંચો : શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે મોબાઈલ ચાર્જર માત્ર બ્લેક એન્ડ વ્હાઇટ કલરમાં જ કેમ હોય છે. જાણો કારણ.
6. જોધપુર :
જોધપુરનું રજવાડું પાકિસ્તાનનો ભાગ બનવા માંગતું હતું, જ્યારે રાજા અને ત્યાંની મોટાભાગની પ્રજા હિન્દુઓ હતી. રજવાડાના રાજા મહારાજા હનવંત સિંહનું માનવું હતું કે પાકિસ્તાનમાં સાથે જોડાવું તેમના માટે સારું રહેશે.
એવું કહેવાય છે કે મહારાજાને જિન્ના વતી કરાચી બંદર પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણની લાલચ પણ આપવામાં આવી હતી. જ્યારે સરદાર પટેલને આ વાતની જાણ થઈ ત્યારે તેમણે પાકિસ્તાનનો હિસ્સો ન બને તે માટે પૂરો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેમણે મહારાજાને પાકિસ્તાનમાં જોડાવાની સમસ્યાઓ પણ જણાવી. પાછળથી જોધપુર રજવાડું ભારતનો એક ભાગ બન્યું.
અમારા વોટ્સએપ ગ્રુપની લિંક :
| વોટ્સએપ ગ્રુપમાં જોડાવા માટે | અહિંયા ક્લિક કરો |
અન્ય મહત્વપૂર્ણ લિંક્સ :
| સરકારી ભરતીની જાહેરાતો | અહીંયા ક્લિક કરો |
| જાણવા જેવું (અજબ ગજબ) | અહીંયા ક્લિક કરો |
| સરકારી યોજનાઓ | અહીંયા ક્લિક કરો |
| હેલ્થ કેર (દેશી ઔષધ) | અહીંયા ક્લિક કરો |
| મોટીવેશનલ સ્ટોરી | અહીંયા ક્લિક કરો |
| શૂરવીરોની વીરગાથાઓ | અહીંયા ક્લિક કરો |
| બૉલીવુડ ગપશપ | અહીંયા ક્લિક કરો |
| રમત ગમત | અહીંયા ક્લિક કરો |
| આજના ન્યુઝ પેપર | અહીંયા ક્લિક કરો |
| આજનું રાશિ ભવિષ્ય | અહીંયા ક્લિક કરો |
────⊱◈✿◈⊰────
ટિપ્પણીઓ નથી:
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો